Aklım Karıştı

Fakat “One Flew Over The Cuckoo's Nest / Guguk Kuşu”ndaki “sistem karşıtı” duruş bunda yok, tersine buradakiler –Lisa bile- daha yumuşak, daha uyumlu tipler. Nitekim Susanna bir noktada direnmeyi bırakıp sistemle uzlaşıyor ve sonunda evine geri dönmeyi başarıyor.

Tamer Baran

IMDB: 7.93

Rotten Tomatoes: % 54

Manalı Filmler: 8.5

Bu filmi kısaca şöyle tanımlamak mümkün: “90’lı yılların ‘Guguk Kuşu’…”

Çünkü Mangold’un filmi de, bir akıl hastanesinde yaşananlara “içeriden” bakıyor, yani yaşananları hastaların gözünden anlatıyor.

Ötekinden farklı olarak burada hastalar genç kızlardan oluşuyor; yani daha gürültülü, şenlikli, belli açılardan daha ilginç bir ortam var. Biraz da bu nedenle olsa gerek, bu senaryo, selefine kıyasla, ana karakter dışındaki hastaların geçmişleri ve hastalıklarıyla daha fazla ilgilenmiş; yan kişilikler daha derinlikli.

Fakat “One Flew Over The Cuckoo's Nest / Guguk Kuşu”ndaki “sistem karşıtı” duruş bunda yok, tersine buradakiler –Lisa bile- daha yumuşak, daha uyumlu tipler. Nitekim Susanna bir noktada direnmeyi bırakıp sistemle uzlaşıyor ve sonunda evine geri dönmeyi başarıyor.

Selefinden felsefi anlamda daha yoksul, ama psikolojik derinlik bakımından daha zengin bir film bu. Ana karakteri Susanna değil de Lisa olsaydı, belki bu filmin muhalif tavrı daha güçlü olabilirdi.

Takvimler 1975’ten 99’a ilerlerken sinemada teknik ilerleme coştuğu için bu film o alanda selefinden üstün; ses ve görüntü çok daha kaliteli ve net. Ve tabii ki “tipik Holivud” ürünlerinden olduğu için çok özenilmiş bir sesbandı da var: 1960’ların Rock gruplarının birbirinden ünlü eserlerine Doris Day, Skeeter Davis, Aretha Franklin gibi unutulmaz seslerin şarkıları eşlik ediyor, harikulade bir derleme yapılmış.

Kuşkusuz yönetmenler arasında da fark var: “Heavy” ile başarılı bir çıkış yapıp ardından adeta modern bir klasik olarak kabul gören “Cop Land / Güçlüler Bölgesi”ni yöneten Mangold, tabii ki çok yetenekli bir sanatçı. En son “Knight and Day / Gece Ve Gündüz” ile hayal kırıklığı yaratsa da filmografisi birbirinden başarılı ve hayli önemsenen filmlerle dolu: “Identity / Kimlik”, “3:10 To Yuma” ve unutulmaz Johnny Cash biyografisi “Walk the Line / Sınırları Aşmak”… Fakat henüz bir Milos Forman seviyesinde değil…

Zaten iki film arasındaki farkı asıl yaratan da rejisörleri… Mangold tüm enerjisini Holivud’un 100 yılda geliştirdiği ve çok ustalaştığı anlatım biçimlerine, şablonlara harcamış, “eli yüzü düzgün” bir film yapmaya çalışmış. Bu hedefe büyük bir başarıyla ulaşmış olsa da sonuçta attığı taş, koştuğu mesafe bu kadar. “Guguk Kuşu” ise Holivud veya başka bir ekolün kurallarını, yaklaşımını hiç umursamayan, farklı anlatım biçimlerini kendi kişisel tarzı haline dönüştürmüş bir gerçek yaratıcının, bir büyük yönetmenin işi. O filmdeki adeta içten içe fokurdayan çılgın enerjinin varlığı ancak Forman adıyla açıklanabilir (Sonuçta hayli trajik bir hikaye anlatsa da mesela “Amadeus”ta da vardır aynı enerji). Belki bunun kökenini de –“Goya's Ghosts / Goya'nın Hayaletleri” yazısında bahsettiğim- yaşam öyküsünde bulmak olası. Nazi ve Sovyet işgallerini görmüş o ömür, o her şeye rağmen yaşama dürtüsü ve özgürlük aşkı, “Guguk Kuşu”na damgasını vurmuş. “Aklım Karıştı”nın bu anlamdaki yetersizliği çok belirgin ve filmin en zayıf yönü de bu.

Haksızlık etmeyeyim: Tek zayıf yönü bu…

       

Ödülleri:

En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu dalında Oskar ve Altın Küre (Jolie)

Ayrıca 3 ödül ve 8 adaylık

Meraklısına:

Filme kaynaklık eden kitabın ismi Johannes Vermeer’in bir tablosunun adından esinlenmiş: "Girl Interrupted at her Music".

Açık Gazete, 20 Ocak 2011

Girl, Interrupted / Aklım Karıştı

Yönetmen: James Mangold

Senaryo: James Mangold, Lisa Loomer, Anna Hamilton Phelan (Susanna Kaysen'in aynı adlı kitabından)

Yapımcılar: Cathy Konrad, Winona Ryder, Douglas Wick

Oyuncular: Winona Ryder (Susanna Kaysen), Angelina Jolie (Lisa Rowe), Whoopi Goldberg (Valerie Owens), Brittany Murphy (Daisy Randone), Clea DuVall (Georgina Tuskin), Elisabeth Moss (Polly Clark), Vanessa Redgrave (Dr. Sonia Wick), Jared Leto (Toby Jacobs)

1999 ABD, Almanya ortak yapımı, 127 dakika

DVDfirması: Tiglon / Sony Pictures Home Entertainment